De verhuurbemiddelaar ligt nog altijd onder vuur. De politiek, landelijke en regionale overheden, maar ook consumenten en consumentenorganisaties vragen de beroepsgroep in toenemende mate om een professionelere houding én om meer verantwoordelijkheidsbesef. Kees Doedens, directeur van Beroepsopleiding Makelaars B.V., over het begin van een oplossing: kennis en kunde op het juiste niveau brengen.
“Er is inderdaad best veel mis”, zegt Doedens. “En dan heb ik het niet alleen over al die gevallen waarin bemiddelaars ten onrechte kosten aan huurders in rekening brengen. Iedereen weet dat dat verboden is. Zeker sinds de aanscherping van de wetgeving op dat gebied in 2016. Die was mede het gevolg van de aandacht die de Autoriteit Consument & Markt en media als de tv-programma’s Radar en Kassa aan dit onderwerp gaven… Nee, het gaat om méér! Want ook verhuurders hebben een belang. Zij hebben nogal eens onvoldoende zicht op de vraag wie de huurder van hun pand is. Maar ze willen wél – net als overigens de gemeenten waar die panden staan – behoed worden voor overlast, schade en ontwrichting. Bijvoorbeeld door contracten die juridisch niet in orde zijn, maar ook door leegstand, criminele praktijken als hennepteelt, opslag van verdovende middelen, illegale verhuur e.d. Dat vraagt om professionalisering van de beroepsgroep. Een mooie aanzet om het verloren vertrouwen terug te winnen én het imago in positieve zin te beïnvloeden.”
Goed nieuws
Het is volgens Doedens zeker niet de enige oplossing, maar een degelijke opleiding van verhuurbemiddelaars kan daarvoor een goede basis zijn. Met zijn organisatie werkte hij het afgelopen jaar hard aan een programma voor de opleiding ‘Huur en Verhuur’. Na de zomer gaan de eerste lessen van start. “Voor zo ver ik weet, is ons instituut de eerste in de branche die met een dergelijke opleiding komt”, zegt hij. “En dat is goed nieuws. Huur en verhuur maken nog altijd deel uit van de reguliere makelaarsopleidingen. Maar makelen en verhuurbemiddeling zijn ook vrije beroepen. Dat betekent dus dat niet-geregistreerde makelaars en zelfstandige verhuurbemiddelaars veelal geen opleiding hebben gevolgd die is toegesneden op het verhuurvak. Zo’n ‘eigen’ opleiding, mét een afsluitend examen, zorgt voor bewustwording bij de beroepsgroep. Daarnaast kunnen we langs die weg een bijdrage leveren aan een vakbekwame beroepsuitoefening.”
Stevig studiepakket
Beroepsopleiding Makelaars B.V. ging bij de ontwikkeling van de opleiding niet over één nacht ijs: er werd een stevig studiepakket ontwikkeld. Doedens: “Vooral ook omdat er een belangrijke juridische component in zit en deelnemers dus in staat moeten zijn om de bijbehorende literatuur en jurisprudentie te lezen. In ongeveer vier maanden kun je je de stof eigen maken, zodat je klaar bent voor het examen. Maar dan moet je wel de bereidheid hebben om flink wat tijd in zelfstudie te steken. Net als bij veel van onze andere opleidingen speelt e-learning een belangrijke rol. Eén van de voordelen daarvan is dat we de stof altijd onmiddellijk kunnen actualiseren. Want zeker in dít vakgebied zit veel beweging en ontwikkeling. Het huurrecht verandert voortdurend en snel.”
Rode draad
In de opleiding staat de model-huurovereenkomst van de Raad voor Onroerende Zaken (ROZ) centraal. “Het is de rode draad door de hele opleiding”, verklaart Doedens die keuze. “Daardoor wordt niets vergeten, want alle aspecten van het huurrecht komen erin aan de orde. Van daaruit gaat het lesprogramma enerzijds de diepte in en geeft het anderzijds veel praktische tips. Over de totstandkoming, uitvoering en beëindiging van een huurovereenkomst bijvoorbeeld. Maar ook over huur voor bepaalde of onbepaalde tijd, over de verplichtingen die huurder en verhuurder hebben, over hoe om te gaan met overlast, hoe het zit met zelf aangebrachte voorzieningen (‘klusrecht’, red.), wat de signalen zijn voor voorgenomen hennepteelt en andere criminele zaken. Én er is veel aandacht voor huurprijsbepaling en voor de verwerking van servicekosten en nutsvoorzieningen. Echt ingewikkelde onderwerpen waarmee het – dat heeft de praktijk inmiddels wel uitgewezen – flink mis kan gaan.”
Erkenning
Doedens is een warm voorstander van georganiseerde professionalisering. “Op die manier zet je – ongeacht over welke beroepsgroep het gaat – een belangrijke stap als je vertrouwen wilt winnen, onderscheidend vermogen wilt creëren en maatschappelijke kritiek wilt wegnemen”, zegt hij. “Al sinds de 19e eeuw verlopen dergelijke processen via een bepaald patroon. Dat begint bij een degelijke opbouw van kennis en kunde, zeker als het om een complex vakgebied gaat. Parallel vindt veelal ‘organisatie in een collectief’ plaats, komt een gedrags- en beroepscode tot stand en wordt handhaving geregeld door het opzetten van een klachtenprocedure en tuchtrecht. Gaat het om dat collectief, dan weet ik dat VBO de door ons gediplomeerde verhuurbemiddelaars welkom zal heten. Van de andere brancheorganisaties weet ik dat niet. Maar feit is dat verhuurbemiddelaars en niet-geregistreerde makelaars die professionaliseringsslag tot nu toe gemist hebben. Én dat ik hun van harte toewens dat ze die alsnog gaan maken. Want verhuurbemiddeling is een serieus vak. Verhuurbemiddelaars gaan écht veel baat hebben bij de volwaardige erkenning door huurders, verhuurders, politiek en overheden die als gevolg daarvan kan ontstaan. Een degelijke opleiding levert daaraan een onmisbare bijdrage.’’
