In een oververhitte woningmarkt kom je als makelaar of taxateur snel voor morele dilemma’s te staan. Hoe ga je hiermee om? Nada Dijkema, docent Ethiek en Onderzoek aan de Hogeschool Utrecht, is specialist op dit gebied. Aan de hand van negen alledaagse situaties die je als makelaar of taxateur tegenkomt geeft zij een aantal concrete tips. Want ethisch handelen is meer dan goed of fout, het gaat vooral om kritisch nadenken.
Op de vraag wat ethisch handelen betekent, antwoordt Nada Dijkema: “Ethisch handelen gaat niet alleen om goed of fout, maar ook om goed inschatten wat een situatie nodig heeft. Het is een afweging tussen de regels aan de ene kant en de context en de menselijke maat aan de andere kant. Daar horen vragen bij als: doe je recht aan je eigen normen en waarden? En hoe weeg je die ten opzichte van de professionele normen en waarden? Oftewel, het is een balans zoeken tussen alle belangen die spelen; van regelgeving, tot belangen van anderen, je eigen mores en die van het beroep.”
Hoe werkt dat in de praktijk? Op het gebied van verhuur liggen er verschillende valkuilen op de loer, vertelt Dijkema. “Denk aan oneerbare verzoeken op het gebied van verhuur, zoals niet verhuren aan studenten of mensen uit een bepaalde etnische groep. Hierdoor worden bepaalde huurders per definitie uitgesloten en werk je discriminatie in de hand.” Ook op het gebied van verkoop zijn er netelige situaties te bedenken. “Een verkoopmakelaar kan veel tegenkomen. Zoals mensen die met een hoger bod komen, terwijl er net een mondelinge overeenkomst is met een andere partij. Of emoties die een rol spelen, want een huis kopen is niet alleen een rationeel proces er komen ook gevoelens bij kijken. In hoeverre kan je daar als makelaar op inspelen?”.
En voor taxateurs is ethisch handelen ook van belang, want er spelen vaak enorme belangen. “Kopers of verkopers willen vaak op een bepaald bedrag uit komen vanwege de financiering. Die valt of staat bij het taxatierapport. Zelfs als een taxateur kritisch is, dan kan een bedrag alsnog ingefluisterd worden en kan je in de verleiding komen om daar naar toe te werken. Daarnaast is de tijdsdruk hoog bij taxatierapporten, dus het is van groot belang om zorgvuldig en ethisch te werken. Voor de stabiliteit van de financiële sector speelt de zorgvuldigheid van de taxateur een grote rol, dus er speelt meer dan alleen een moreel belang.”
Welke rol heeft de brancheorganisatie bij het ethisch handelen van makelaars? Dijkema antwoordt: “Een belangrijke rol, de brancheorganisatie heeft een grote verantwoordelijk om de integriteit van de gehele sector aan te pakken. Belangrijk hierbij is om concrete voorbeelden te geven over wat een makelaar of taxateur wel of niet moet doen bij een ethisch dilemma. Zorg voor duidelijke handvatten en ga het gesprek aan met je leden. In combinatie met concrete richtlijnen en adviezen en tegelijkertijd focussen op het gesprek in de Permanente Educatie, de basisopleidingen en congressen kan het bewustzijn veel meer worden vergroot.”
Daarom schetsen wij negen situaties. Wat zou jij doen? Lees verder in Vastgoed Adviseur voor de verschillende scenario’s en de tips van ethica Nada Dijkema (vanaf pagina 27):https://vbo.edities.nl/vastgoedadviseur/februari2022/26/
