Toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) maakt zich zorgen om de financiële risico’s die koopstarters nemen. Zo zijn de hypotheekschulden hoog, worden studieschulden regelmatig niet meegewogen en een deel van de koopstarters stapelt kredieten.
Tussen de 20% en 40% van de koopstarters lijkt een hogere hypotheek te hebben dan strikt genomen verantwoord is volgens de wettelijke norm. Het gaat om bedragen tussen de €50.000 en €70.000. Dat blijkt uit een analyse van de financiële gegevens van koopstarters door AFM.
Hypotheekverstrekkers mogen met een goede reden van de norm afwijken, zoals bij het verduurzamen van de woning. Dit betekent dat niet in alle gevallen er daadwerkelijk sprake is van overkreditering.
Meer dan 10% meldt studieschuld niet
Uit de verkenning van AFM blijkt dat in 2018 meer dan twee op de vijf koopstarters een studieschuld had. Van deze groep meldde 10% zijn studieschuld vermoedelijk niet aan de hypotheekverstrekker terwijl dit wel verplicht is.
AFM zegt dat recent consumentenonderzoek erop wijst dat dit probleem inmiddels groter is. Vooral voor koopstarters kunnen de gevolgen groot zijn, omdat zij over het algemeen financieel kwetsbaarder zijn. Daarom gaat AFM met hypotheekverstrekkers in gesprek over een betere naleving van de al bestaande verplichting om studieschulden mee te wegen.
Deel koopstarters stapelt kredieten
Bijna één op de vijf had in 2018 naast een hypotheek ook een consumptief krediet. Omdat deze groep ook vaker een hoge hypotheek afsloot, nemen zij extra risico’s. Dit probleem lijkt inmiddels kleiner omdat de leennormen voor consumptief krediet in 2020 en 2021 zijn aangescherpt.
Meer financieringsruimte koopstarters werkt averechts
De toezichthouder blijft waarschuwen voor stimuleringsregelingen die koopstarters nog meer financieringsruimte geven. “Dit drijft de huizenprijzen slechts op als het aanbod gelijk blijft. Daarmee wordt de afstand tot de woningmarkt voor koopstarters alleen maar groter en zullen zij zich steeds dieper in de schulden moeten steken,” aldus AFM.
